CAD/CAM (được viết tắt từ cụm từ Computer Aided Design / Computer Aided Manufacturing), là kỹ thuật thiết kế và chế tạo thông qua máy vi tính. Trong những ngày đầu ra đời, kỹ thuật này được sử dụng trong lĩnh vực quân sự. Từ đó đến nay, nó đã được phát triển và ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực mà đặc biệt là nha khoa.
Trong Nha khoa, CAD/CAM giúp bác sỹ lâm sàng và KTV labo có thể chế tạo phục hình một cách chính xác, đến từng Micron (Các phục hình bao gồm inlay, onlay, veneer, mão răng, cầu răng).
Công nghệ CAD/CAM là 1 bước đột phá giúp bệnh nhân có được một phục hình bền hơn, chính xác hơn, hiệu quả và nhanh hơn nhiều so với kỹ thuật chế tạo phục hình bằng tay ở labo.
Mấu chốt sự khác biệt của kỹ thuật CAD/CAM nằm ở kỹ thuật Scan mà qua đó, những thông tin về bề mặt của răng được sửa soạn, sự liên hệ với xương hàm cũng như tương quan khớp cắn được truyển tải chính xác vào máy tính.
Với dấu kỹ thuật số này, bác sĩ nha khoa hay người KTV labo có thể thiết kế một phục hình “ảo” trên máy tính (thay thế cho mẫu sáp cổ điển làm bằng tay). Sau đó, có thể chuyển phục hình “ảo” này thành một phục hình thật giống y như mẫu vừa thiết kế thông qua một máy chế tạo (manufacturing machine).
Lấy dấy kỹ thuật số với Chairside- CAD / CAM
Dấu kỹ thuật số với tương quan khớp cắn.
CAD/ CAM : sức bền, tuổi thọ, và trên tất cả sự thẩm mỹ.
Block sứ đang được cắt để làm ra phục hình
KỸ THUẬT MỚI, VẬT LIỆU MỚI:
Việc làm ra một mão hay cầu răng trước toàn sứ vừa thẩm mỹ vừa bền đã trở nên khả thi bằng sự kết hợp giữa kỹ thuật mới và vật liệu mới. Kỹ thuật mới ở đây chính là CAD/CAM . Một ví dụ cho kỹ thuật CAD/CAM là Sirona inLab, nơi đã sản xuất ra những sườn toàn sứ (Zirconia) không chỉ mỏng, nhẹ, bền mà còn có thể thực hiện được những kiểu chuyển màu khác nhau trên răng, làm tăng thêm vẻ thẩm mỹ tự nhiên của phục hình sau cùng. Qua những nghiên cứu trong thời gian 3 năm ở Đức và Switzerland, nơi mà kỹ thuật làm lõi Zirconia đã phát triển, người ta đã có những báo cáo rằng không phát hiện được những vết nứt trong sườn Zirconia.
Một trong những vật liệu mới, Zirconia (ZRO2), một dạng oxy hóa của Zirconium có khả năng chịu đựng được vùng chịu lực cao từ bên trong, ví dụ như những góc nhọn của cùi răng, chịu được sự nghiến răng, lực nhai và sự thay đổi nhiệt độ trong miệng. Bên cạnh đó, việc biến chế Zirconia làm cho nó cứng chắc hơn đã mang lại cho vật liệu này những tính chất hóa học rất ưu tú, cứng chắc nhưng cũng dẻo hơn. Và một đặc tính thuận lợi nữa của vật liệu này là sự tương hợp sinh học tốt.
Một vật liệu mới khác cũng được dùng trong sản xuất sườn toàn sứ 1 hay nhiều đơn vị bằng CAD/CAM là VITA YZ Zirconia Block (block ở đây có nghĩa là một khối vật liệu rắn). Vật liệu này, sau khi được nghiền và nung kết cho phép làm sườn với chiều dày khoảng 0,2 đến 0,3mm, so với các vật liệu khác là 0,5 đến 0,6 mm. Chính độ mỏng này làm cho sự truyền ánh sáng của phục hình sau này thẩm mỹ hơn và giống với men răng hơn.
Vật liệu mới cuối cùng xin bàn tới ở đây là sứ VM9 của VITAL. Tính chất quan trọng nhất của VM9 là sự thu nhỏ kích thước phân tử của sứ. Điều này đã làm tăng tính bền và độ dẻo của vật liệu. Một thuận lợi nữa về mặt lâm sàng là sự tăng khả năng đánh bóng cho vật liệu này, mà một khi phục hình càng bóng thì sự mòn men răng đối diện càng được giảm bớt.
Ứng dụng những nghiên cứu này, VidentTM đã giới thiệu một loại phục hình mới gọi là InVizionTM, là sự kết hợp giữa VITA YZ và VITA VM9: sườn được làm bằng VITA YZ với kĩ thuật CADCAM, lớp mặt thì làm bằng sứ VITA VM9. Những phục hình này có thể là phục hình một hay nhiều đơn vị, đặc biệt được thiết kế cho vùng răng trước với độ bền và thẩm mỹ rất cao.
Lõi YZ Zirconia mang lại sự bền chắc và tuổi thọ cũng như sự thẩm mỹ do độ dày cho phép của nó. Mặt sứ VM9 mang lại vẻ đẹp tự nhiên cũng như tính chất mòn giống với men răng thật, và tính chất này rất tốt cho sự bảo tồn cấu trúc răng đối diện.
NHỮNG HỆ THỐNG CAD/CAM:
Những hệ thống CAD/CAM có thể chia làm 2 loại lớn: một là hệ thống ở phòng nha, và 2 là hệ thống đặt ở Labo. Cho đến hiện nay thì trong tất cả những hệ thống CAD/CAM nha khoa, CEREC là nhà sản xuất duy nhất cung cấp hệ thống CAD/CAM trong labo và cả phòng nha. Những hệ thống CAD/CAM đặt trong labo thì có thể kể đến:DCS Precident, Procera, CEREC InLab và Lava. Cercon là hệ thống trong labo nhưng không bao gồm phần CAD mà chỉ là CAM
Có một hệ thống CAD/CAM mà người ta gọi là Chairside CAD/CAM, và thiết bị này được đặt ngay bên cạnh ghế nha khoa. Với hệ thống này, thì tất cả những loại phục hình sứ gồm inlay, onlay, mão, veneer đều có thể được thiết kế và chế tạo ngay bên cạnh ghế nha khoa. Và bệnh nhân sau một lần hẹn có thể ra về với một phục hình hoàn tất.
Chairside CAD/CAM của CEREC
Hệ thống CAD/CAM của Procera.(Nobel Biocare)
Hệ thống cắt CAD/CAM
NHỮNG THUẬN LỢI CỦA KĨ THUẬT CAD/CAM:
Nói tới CAD/CAM là nói tới máy tính, mà nói tới máy tính là nói về sự chính xác.
+ Sự chính xác nằm trong khâu thiết kế: đường viền sẽ khít sát hơn, những vùng lẹm được xử lý, và với phần mềm sử dụng trong CAD/CAM thì việc chỉnh sửa cho cái “mẫu sáp kĩ thuật số”này cũng trở nên đơn giản hơn…
+ Sự chính xác nằm ở khâu biến một phục hình ảo thành một phục hình thật. Với sự trợ giúp của máy tính, những sai sót trong công đoạn đúc sứ từ một mẫu sáp làm bằng tay sẽ được giảm thiểu.
Chính từ sự chính xác hơn này của kỹ thuật CAD/CAM đã dẫn tới nhiều thuận lợi khác: sự khít sát giữa phục hình và cùi răng làm giảm đi khả năng sâu răng, giảm khả năng di chuyển răng, giảm sự đọng thức ăn, gây tụt nướu mất thẩm mỹ, từ đó, tăng tuổi thọ của phục hình. Các nha sỹ thường hay bắt gặp những phục hình bị hỏng hóc, những cùi răng bị hư hỏng do sâu răng,… với sự chính xác của CAD/CAM thì những tỷ lệ này sẽ được giảm bớt, và qua đó, bệnh nhân cũng sẽ ít tốn kém hơn về thời gian và tiền bạc cho việc làm lại hay sửa chữa phục hình. Thời gian ngồi trên ghế của bệnh nhân cũng như thời gian làm việc tại ghế của nha sỹ cũng được ngắn hơn, số lần hẹn sẽ giảm bớt.